Παιδική Κακοποίηση
"Αγαπητέ μαμά και μπαμπά, είμαι τρομαγμένος γιατί είμαι άσχημος και ανόητος. Λυπάμαι γιατί δεν μπορείτε να με αγαπάτε. Ποτέ δεν ήθελα να σας ενοχλήσω. Το μόνο που ήθελα ήταν να πάρω μια αγκαλιά και μια αγκαλιά από τη μαμά και να ακούσω ότι με αγαπάς μία φορά. Μπαμπά απλά ήθελα να παίζεις μαζί μου, να κρατάς το χέρι μου για μια βόλτα ή να τραγουδάς για μένα. Ξέρω ότι είμαι ντροπή για σένα. Ποτέ δεν θα είμαι αυτά τα πράγματα. "
Δείτε επίσης....
Ο μικρός Ιβάν ήταν 7 χρονών όταν πέθανε από τραυματίες , από την κακοποιήση που είχε δεχτεί από τους γονείς του. Είχε γράψει αυτό το γράμμα πριν σταματήσει η καρδιά του στο νοσοκομείο.
8 στα 10 παιδιά στην Ελλάδα έχουν υποστεί σωματική βία και 1 στα 20 έχει εμπειρία σεξουαλικής βίας!
19 Νοέμβριου έχει οριστεί Παγκόσμια Ημέρα ενάντια στην Κακοποίηση των Παιδιών. Η επιλογή της ημερομηνίας δεν είναι τυχαία καθώς έγινε για να συνδυαστεί με την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού (20 Νοεμβρίου). Η πρωτοβουλία ανήκει στην «Women's World Summit Foundation» (WWSF), που συσπειρώνει μη κυβερνητικές οργανώσεις, γυναικείες και για την υπεράσπιση του παιδιού. Από ελληνικής πλευράς συμμετέχει το «Χαμόγελο του Παιδιού».
Δυστηχώς τα στοιχεία πανελλαδικής έρευνας που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού και η οποία είχε διάρκεια 36 μήνες, είναι τραγικές.
Παιδιά σε όλο το κόσμο μένουν απροστάτευτα και κακοποιούνται σωματικά, σεξουαλικά , ψυχολογικά , και συνήθως από το ίδιο τους το περιβάλλον. Καθημερινά ανοίγουμε την τηλεόραση, τους υπολογιστές μας και διαβάζουμε για άλλη μια περιπτώση που ένα αθώο πλασματακί έχει κακοποιηθεί. Στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, 4.000 παιδιά κακοποιούνται κάθε χρόνο. Πάνω από 100 πεθαίνουν και πάνω από 100 μένουν σοβαρά ανάπηρα.
Σαν γροθιά στο στομάχι έρχονται οι πληροφορίες. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, της Europol και του Συμβουλίου της Ευρώπης:
- 1 στα 3 κορίτσια και 1 στα 5 αγόρια θα κακοποιηθούν σεξουαλικά πριν φτάσουν στην ηλικία των 18 ετών.
- Κάθε χρόνο ανάμεσα στα 500 εκ. με 1.5 δις. παιδιά σε όλο τον κόσμο έχουν υποστεί κάποια μορφή βίας.
- Στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι σε 70% με 85% των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης ο θύτης είναι κάποιος που το παιδί γνωρίζει καλά και εμπιστεύεται.
- Υπολογίζεται ότι 120 εκ. κορίτσια και 73 εκ. αγόρια έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής βίας, και περίπου 1 δις παιδιά έχουν υποστεί φυσική τιμωρία σε καθημερινή βάση.
- Υπολογίζεται ότι περίπου 10 εκ. παιδιά πέφτουν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
- 1 εκ. παιδιά πέφτουν θύματα απαγωγής κάθε χρόνο, πωλούνται και εξαναγκάζονται σε παιδική πορνεία ή παιδική πορνογραφία.
- Υπολογίζεται ότι 10 εκ. παιδιά έχουν εξαφανιστεί στην διάρκεια της πρόσφατης μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης.
Η κακοποιήση παιδιών δεν έχει να κάνει μόνο με την σωματική βλάβη που δέχεται ένα παιδί. Οι μορφές κακοποίησης είναι πολλές. Οι 4 βασικοί τύποι κακοποιήσης σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
- Σωματική Κακοποίηση
- Σεξουαλική Κακοποίηση ή Σεξουαλική Παραβίαση ή Αιμομιξία
- Συναισθηματική και Ψυχολογική Κακοποίηση
- Παραμέληση
Ψυχολογική Κακοποίηση
Η ψυχολογική κακοποίηση αναφέρεται στο σύνολο συγκεκριμένων συμπεριφορών που δέχεται ένα παιδί από τους γονείς, την υπόλοιπη οικογένεια, το σχολικό περιβάλλον ή το φιλικό περιβάλλον. Είναι πάρα πολλές οι φορές που τα παιδιά δέχονται ψυχολογική και συναισθηματική πίεση από τους γονείς τους για να μπορέσουν να επιβληθούν χρησιμοποιώντας μάλιστα λεκτική ή και σωματική βία.
Μάλιστα η ψυχολογική βία στα παιδιά μπορεί κάποιες φορές να έχει μακροπρόθεσμα μεγαλύτερο αρνητικό αντίκτυπο σε σχέση με τη σωματική και τη σεξουαλική κακοποίηση, καθώς επηρεάζει τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους, την ποιότητα των διαπροσωπικών τους σχέσεων και γενικότερα την εξέλιξη της ψυχικής τους υγείας ως ενήλικες.
Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα της ψυχολογικής κακοποίησης:
- Ο πρώτος ψυχολογικός βιασμός ενός παιδιού είναι το μπούκωμα με το φαγητό (Θυμηθείτε ότι το παιδί σας βλέπει σαν γίγαντα, ο οποίος προσπαθεί με ένα κουτάλι να το ταΐσει, εσείς στη θέση του, τι επιλογές θα είχατε;)
- Η άρνηση της αγκαλιάς (ως μέσο τιμωρίας)
- Αρνητική σύγκριση με άλλα παιδιά (Είδες ο Γιαννάκης, τι καλό παιδί που είναι ενώ εσύ...)
- Χλευασμός για τις αδυναμίες του και τα συναισθήματά του (Καθώς απευθυνόμαστε σε ένα 8χρονο παιδί: «Ολόκληρος άντρας και φοβάσαι έναν σκύλο»)
- Οι φωνές και οι στριγκλιές
- Περιφρόνηση (Κάνε μας τη χάρη που έχεις και άποψη)
- Γελοιοποίηση (Είτε σε δημόσιο είτε σε ιδιωτικό χώρο)
- Προσβλητικοί υπαινιγμοί για το φύλο του ή τις συμπεριφορές του («Έτσι είναι οι γυναίκες από μικρές φαίνονται» ή «τι είσαι κοριτσάκι και παίζεις με κούκλες»);
- Το διπλό μήνυμα (Να πας να παίξεις παιδί μου, τι πειράζει που εγώ θα μείνω μόνος ή μέσα στο σπίτι)
- Το να είναι παρόντα σε καβγάδες μεταξύ των γονέων
- Η επιβολή εξουσίας χωρίς εξηγήσεις (Θα το κάνεις γιατί το λέω εγώ)
- Η τιμωρία χωρίς αυτή να ακολουθείται από κάποια λογική εξήγηση ή ακραίες τιμωρίες (π.χ. το κλείσιμο του παιδιού σε ένα σκοτεινό δωμάτιο)
- Η συμπεριφορά απαξίωσης (π.χ. “δεν περιμένω από σένα ποτέ να κάνεις κάτι σωστά”)
- Η απομόνωση
- Η παρεμπόδιση της επικοινωνίας με έναν γονέα σε περίπτωση διαζυγίου και τα αρνητικά σχόλια και οι κατηγορίες για τον γονέα που δεν είναι παρών στη ζωή του παιδιού
- Η στέρηση της τροφής
Μπορούμε να αναγνωρίσουμε αν ένα παιδί έχει δεχτεί ψυχολογική βία ή παραμέληση από τον τρόπο που συμπεριφέρεται.
Ορισμένα σημάδια της ψυχολογικής βίας στο παιδί είναι:
1. Απάθεια
2. Κατάθλιψη
3. Δυσκολία στη συγκέντρωση
Ορισμένα σημάδια της παιδικής παραμέλησης είναι:
- Ακατάλληλο ντύσιμο ως προς τον καιρό
- Βρώμικα ρούχα
- Υπερβολική πείνα
- Εμφανής έλλειψη προστασίας του παιδιού (σε μικρή ηλικία να περιφέρεται μόνο του στους δρόμους ή να μένει μόνο του στο σπίτι)
Η ψυχολογική κακοποίηση μπορεί να σημαδέψει σημαντικά ένα παιδί, άμεσα ή αργότερα στην ζωή του. Μπορεί να προκαλέσει ψυχικά τραύματα σε βάθος και να προκαλέσει κατ’ επέκταση ορισμένες από τις ακόλουθες συνέπειες:
- Δυσκολίες συγκέντρωσης και χαμηλή σχολική επίδοση
- Διαταραχές ύπνου και συχνούς εφιάλτες
- Διατροφικές διαταραχές (ψυχογενή βουλιμία ή ανορεξία)
- Κατάθλιψη και αυξημένο άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Παραβατική και βίαιη συμπεριφορά
- Τάσεις αυτοκαταστροφής και αυτοτραυματισμού, απόπειρα αυτοκτονίας
- Χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών
Σωματική κακοποίηση - Σεξουαλική κακοποίηση
Ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών ηλικίας 8-12 ετών κακοποιούνται σωματικά – σεξουαλικά.
Η σωματική κακοποίηση δυστυχώς είναι πολύ συχνή σε παιδιά κάθε ηλικίας και συνήθως περιλαμβάνει τραυματισμούς κάθε είδους, συχνά μάλιστα σοβαρούς οι οποίοι φυσικά δεν οφείλονται σε ατυχήματα. Τα σημεία του σώματος που πλήττονται περισσότερο περιλαμβάνουν συχνότερα στο κεφάλι και τα άκρα (χέρια και πόδια) του παιδιού, δηλαδή τα μέρη του σώματος που είναι ακάλυπτα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρξει κακοποίηση και σε άλλα σημεία.
Σημάδια σωματικής κακοποίηση
1. Ανεξήγητες ή επαναλαμβανόμενες κακώσεις, εγκαύματα, μώλωπες, πρηξίματα, σημάδια σε πρόσωπο, κεφάλι, πόδια, πλάτη, στήθος, μηρούς. Κακώσεις σε διαφορετικά στάδια ίασης που δείχνουν ότι δεν έγιναν όλα την ίδια χρονική στιγμή (άρα πρόκειται για επαναλαμβανόμενη κακοποίηση)
2. Κακώσεις όπως σημάδια από ανθρώπινη δαγκωνιά, εγκαύματα από τσιγάρα, σπασμένα κόκαλα, τρυπημένο δέρμα, μαλλιά που λείπουν, μωλωπισμένα μάτια και στόμα, αποτυπώματα από ράβδο, ζώνη, χέρι ή άλλου αντικειμένου
3. Κακώσεις που δεν αιτιολογούνται επαρκώς από το παιδί ή από τους γονείς ή πέφτουν σε αντιφατικές εξηγήσεις, δεν αντιμετωπίζονται ιατρικά και καλύπτονται σκόπιμα από ανάλογα ρούχα
4. Παράπονα των παιδιών ότι πονούν ή ότι δυσκολεύονται να κινηθούν
5. Σημάδια από δυνατό σφίξιμο (Στους βραχίονες ή στο στήθος)
6. Τραύματα λόγω βύθισης σε νερό (Παρατηρούνται όταν ένα χέρι ή πόδι ή γλουτός βυθιστούν σε πολύ ζεστό νερό)
Η σεξουαλική κακοποίηση είναι µέρος όλων των ορισµών παιδικής κακοποίησης. Περιλαμβάνει πράξεις ενός γονιού ή ενήλικου που φροντίζει το παιδί οποιουδήποτε τύπου επαφή ενός ενηλίκου µε ένα παιδί µε στόχο τη σεξουαλική ικανοποίηση του ενηλίκου, ο οποίος έχει πάντα την αποκλειστική ευθύνη γιατί τα παιδιά δεν είναι δυνατόν να συγκατατεθούν σε οποιαδήποτε τέτοια ενέργεια. Τέτοιες ενέργειες είναι η θωπεία χάιδεμα στα γεννητικά όργανα ενός παιδιού, η διείσδυση µε οποιονδήποτε τρόπο στο στόµα, τα γεννητικά όργανα ή τον πρωκτό του παιδιού, ο αιμομικτικός βιασµός, ο σοδοµισµός, (παιδεραστία), η έκθεση γενών µερών του σώµατος - προσβολή της δηµοσίας αιδούς. Περιλαμβάνει επίσης την προαγωγή / προώθηση στην πορνεία και την παραγωγή υλικού παιδικής πορνογραφίας.
Για να αναγνωρίσουμε αν ένα παιδί έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά, πιθανόν να δείχνει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω σημάδια:
- Δυσκολεύεται να περπατήσει ή να καθίσει. Μώλωπες, γρατζουνιές, δαγκώματα. Κολπικές/πρωκτικές μολύνσεις, βλάβες στα γεννητικά όργανα. Απροσδιόριστοι πόνοι
- Ξαφνικά αρνείται να αλλάξει για το µάθηµα της γυμναστικής ή να συμμετάσχει σε φυσικές δραστηριότητες. Φόβος για ιατρικές εξετάσεις στο σχολείο
- Αναφέρει εφιάλτες ή νυχτερινή ενούρηση
- Παρουσιάζει αιφνίδια μεταβολή της όρεξης
- Επιδεικνύει αλλόκοτη, εξεζητημένη, ή ασυνήθιστη σεξουαλική επίγνωση ή συμπεριφορά. Ροπή προς τη σεξουαλική/συναισθηματική εκμετάλλευση. Μεταστροφή στη στάση απέναντι στο σεξ
- Παρουσιάζει εγκυμοσύνη ή κάποιο αφροδίσιο νόσηµα, ιδιαίτερα εάν είναι κάτω των 14 ετών
- Εσωστρέφεια και φυγή από το σπίτι
- Αναφέρει σεξουαλική κακοποίηση από κάποιον γονιό ή ενήλικα που το φροντίζει. Ζωγραφιές με σεξουαλικά θέματα
- Έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους μεγαλύτερους, φόβος για κάποιον
Άτομα που έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική τους ηλικία έχουν σοβαρές επιπτώσεις αργότερα στην ενήλικη ζωή τους.
- Διαταραχή μετατραυματικού στρες
- Κατάθλιψη
- Τάσεις Αυτοκτονίας
- Χρήση ουσιών
- Σεξουαλικώς δυσλειτουργικές συμπεριφορές
- Παχυσαρκία
Συνήθως τα σημάδια σεξουαλικής κακοποίησης δεν είναι ορατά, και έτσι είναι δύσκολο να εντοπιστεί άμεσα αν ένα παιδί έχει κακοποιηθεί. Επιπλέον το παιδί που έχει πέσει θύμα σεξουαλικής βίας δεν το αναφέρει εύκολο. Τα ίδια τα παιδιά βιώνουν το τραύμα της κακοποίησης με αισθήματα ενοχής, γεγονός που τα δυσκολεύει να μιλήσουν. «Αισθάνονται ότι έχουν φταίξει τα ίδια σε κάτι και γι' αυτό τους συνέβη αυτό που τους συνέβη. Έτσι λειτουργεί το παιδικό μυαλό» εξηγεί η παιδοψυχολόγος Αντιγόνη Γινοπούλου. Διστάζουν να αποκαλύψουν πως έχουν κακοποιηθεί, ειδικά αν η κακοποίηση έχει γίνει από τον ένα από τους δύο γονείς του ή είναι πολύ μικρά για να εκφραστούν λεκτικά σχετικά με ότι τους έχει συμβεί. Άλλα παιδιά, πάλι, ντρέπονται για ότι τους έχει συμβεί ή δεν θυμούνται το συμβάν. Πολλά παιδιά, επίσης, υπό καθεστώς φόβου και απειλής, και αρκετά, μαθαίνουν από το σπίτι τους να μην ερμηνεύουν την κακοποίηση ως έχει. Το χειρότερο όλων όμως είναι, πως πολλές φορές σιωπούν και οι γονείς, καθώς φοβούνται το κοινωνικό στίγμα.
Έρευνες δείχνουν ότι 3 στα 4 παιδιά δε θα μιλήσουν για αυτό που έχουν βιώσει και αυτό το «κουβαλάνε» και ως ενήλικες καθώς 1 στους 4 γυναίκες και 1 στους 6 άνδρες αναφέρουν ότι έχουν υποστεί κάποια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης.
Παιδόφιλοι
Η παιδοφιλία, αποτελεί ένα κομμάτι τις σεξουαλικής κακοποίησης και έχει γίνει ένα μεγάλο φαινόμενο τον τελευταίο αιώνα στην παγκόσμια κοινωνία. Έρευνες δείχνουν ότι το 2% των παιδιών προσεγγίζεται από παιδόφιλους, ενώ το 10-20% των ανθρώπων έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά ή σωματικά τουλάχιστον μία φορά στην παιδική τους ηλικία. Το 75% των δραστών για παιδεραστία ή παιδοφιλία, είναι άτομα συγγενικά στο παιδί ή άλλα που έχουν άμεση σχέση μαζί του. Καθηγητές, δάσκαλοι, άνθρωποι που έχουν σχέση με τις δραστηριότητες ενός παιδιού (αθλητικές, χόμπι, χορός, ξένες γλώσσες) ανήκουν στις ομάδες «υψηλού κινδύνου».
Οι παιδόφιλοι ελκύονται κατά βάση από κορίτσια, ενώ πολλές φορές οι άνδρες που ελκύονται από αγόρια δεν ελκύονται από ενήλικους άνδρες και δεν είναι τυπικά ομοφυλόφιλοι. Έπειτα, η παιδοφιλία ενδέχεται να περιορίζεται σε αιμομιξία. Σε αυτήν την περίπτωση, το άτομο παρουσιάζει παιδοφιλική συμπεριφορά μόνο σε συγγενικά του παιδιά. Συχνά χαρακτηριστικά ενός παιδόφιλου είναι: η νομοταγής συμπεριφορά και το γεγονός ότι οι περισσότεροι από αυτούς είναι παντρεμένοι και με δικά τους παιδιά. Παγκοσμίως τα κυκλώματα με παιδόφιλους έχουν πάρει τεράστιες διαστάσεις, με αστυνομικές αρχές να κυνηγούν άτομα που αναπληρώνουν τις αρρωστημένες επιθυμίες τους στο διαδίκτυο. Με τους δικούς τους κωδικούς επικοινωνούν μεταξύ τους στο σκοτεινό διαδίκτυο, Dark Web, ανταλλάζοντας πορνογραφικό υλικό με μικρά παιδιά, αγοράζουν και πουλάνε βίντεο.
Υπάρχουν περίπου 200.000 ιστοσελίδες με υλικό παιδικής πορνογραφίας, κάθε μέρα σε παγκόσμιο επίπεδο "ανεβαίνουν" στο ιντερνέτ πάνω από 200 νέες φωτογραφίες με γυμνά παιδιά ακόμη και βρέφη, ενώ παιδόφιλοι για να δουν σε ζωντανή μετάδοση βίντεο με βιασμό παιδιού ηλικίας από έξι μηνών έως 8 ετών, πληρώνουν από 3.000 έως και 10.000 ευρώ.
Εμπορία παιδιών (Trafficking)
Άλλη μια μορφή κακοποίησης παιδιών που εξαπλώνεται σε τρομακτικούς αριθμούς είναι η παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων. Η εμπορία και η παράνομη διακίνηση ανθρώπων είναι ουσιαστικά η στρατολόγηση και η μετακίνηση των προσώπων εντός ή εκτός εθνικών συνόρων από άτομα που κάνουν κατάχρηση της εξουσίας ή της θέσης τους με πρόθεση να τους ωθήσουν σε αναγκαστική εκμετάλλευση, εμπορική ή άλλη. Το μεγαλύτερο ποσοστό θυμάτων είναι γυναίκες και παιδιά, που στοχεύονται για σεξουαλική, εργασιακή εκμετάλλευση και εμπόριο οργάνων. Η παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων αποτελεί σήμερα το τρίτο μεγαλύτερο οργανωμένο έγκλημα, μετά την παράνομη διακίνηση ναρκωτικών και την εμπορία όπλων. Υπολογίζεται ότι αποφέρει περίπου 25.7 δις ευρώ κάθε χρόνο, από τα οποία τα 22.6 δις προέρχονται από τη σεξουαλική εκμετάλλευση. Η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισμού και διέλευσης των θυμάτων παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων που εισέρχονται στην Ε.Ε. Εκτιμάται ότι περίπου 20.000 γυναίκες, μεταξύ των οποίων και 1.000 κορίτσια ηλικίας 13 – 15 ετών, είναι θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης στην Ελλάδα.
Κάθε χρόνο παγκοσμίως 5.500.000 παιδιά πέφτουν θύματα εμπορίας για σεξουαλική εκμετάλλευση ή μαύρη εργασία. Υπάρχουν 127 χώρες προέλευσης θυμάτων σεξουαλικού trafficking. Μόνο 40.000 θύματα αναγνωρίστηκαν το 2013 σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ελλάδα, το 2013 αναγνωρίστηκαν 99 θύματα εμπορίας, βάσει της Ελληνικής Αστυνομίας και του Τμήματος Καταπολέμησης της Εμπορίας Ανθρώπων. Μόνο 1 – 2% των θυμάτων καταφέρνουν να αποδράσουν από τους εκμεταλλευτές τους και να διασωθούν.
Προφίλ γονιών που κακοποιούν τα παιδιά τους
Οι γονείς που κακοποιούν τα παιδιά τους δεν ξεχωρίζουν από κάποιο εξωτερικό χαρακτηριστικό και δεν προέρχονται από κάποια συγκεκριμένη κοινωνική τάξη. Είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, συχνά υπεράνω πάσης υποψίας. Μπορεί να μοιάζουν φιλήσυχοι οικογενειάρχες και να είναι ευγενικοί με τους γείτονες τους και τον περίγυρό τους. Μπορεί να είναι μορφωμένοι, καλοί επαγγελματίες, νομοταγείς πολίτες ή όχι. Ανήκουν όμως σε διαφορετικές κατηγορίες όσον αφορά την ψυχοπαθολογία τους. Κατά βάθος μπορεί να είναι ανώριμα, φοβισμένα ή επιθετικά άτομα, τάση για απομόνωση. Μπορεί, επίσης, να παρουσιάζουν συμπτώματα από αυτά που αναφέρει η κλινική βιβλιογραφία: άγχος, κατάθλιψη, έντονες παρορμητικές τάσεις, ψυχωτικές διαταραχές, σχιζοφρένεια. Αρκετοί από αυτούς έχουν υποστεί κακοποίηση ως παιδιά. Οι γονείς νεαρής ηλικίας, χωρίς σταθερή εργασία, με έντονα ψυχοκοινωνικά προβλήματα, με κακές σχέσεις με τις δικές του οικογένειες, κοινωνικά απομονωμένοι και χωρίς κανένα υποστηρικτικό σύστημα καταλήγουν ως καταθλιπτικά και κοινωνικά απομονωμένα άτομα ενώ εύκολα στρέφουν την επιθετικότητά τους προς το παιδί τους. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Χαμόγελου του Παιδιού, Κώστα Γιαννόπουλο, τα φαινόμενα κακοποίησης και παραμέλησης συσχετίζονται με την οικονομική κρίση, και συγκεκριμένα με τις βαριές επιπτώσεις που έχει επιφέρει αυτή στην ελληνική κοινωνία: "Η κακή οικονομική κατάσταση, η ανεργία, η οικονομική ανασφάλεια επιτείνουν σε πολλές περιπτώσεις προβλήματα ψυχιατρικής φύσεως, αλκοολισμού, ναρκωτικών που υπάρχουν σε ένα σπίτι. Όταν δεν συμβαίνει τα θύματα τέτοιων καταστάσεων να είναι γονείς, τότε συνήθως τα παιδιά αποτελούν τα θύματα. Κι αυτό δεν κρύβεται μέσα στο σπίτι, αποκαλύπτεται αργά ή γρήγορα και στο σχολείο και στην κοινωνική ζωή των παιδιών"
Πως μπορούμε να προλάβουμε την κακοποίηση ενός παιδιού;
Η κακοποίηση στα παιδιά για την ελληνική κοινωνία είναι ένα σκοτεινό πρόβλημα που δεν έρχεται στην επιφάνεια εύκολα. Ακόμα περισσότερο για το λόγο ότι τα θύματα δεν το αναφέρουν και δεν ζητάνε βοήθεια. Οι κίνδυνοι όμως μεγαλύνουν και είναι παντού. Μόνο μέσα σε 1 μηνά διαβάσαμε για 5 περιπτώσεις κακοποίησης εδώ στην Ελλάδα, από άτομα που εμπιστευόμαστε τα παιδιά μας. Η δασκάλα μουσικής του 6ου Δημοτικού Αλίμου, ο προπονητής στην Κρήτη που βίασε την ανήλικη αθλήτρια, ο ορθοπεδικός που κατηγορείται για ασέλγεια σε βάρος 12χρονου κοριτσιού, ο δάσκαλος που την ώρα που έκανε ιδιαίτερα μαθήματα ενήργησε σε άσεμνες πράξεις σε βάρος ανήλικου μαθητή, ο 59χρονος που βίασε την 8χρονη ανιψιά του και το κατέγραφε με κρυφές κάμερες και το μοίραζε στο Διαδίκτυο.
Ο μονός τρόπος είναι η σωστή ενημέρωση των παιδιών από μικρή ηλικία για τους κίνδυνους που υπάρχουν. Οι γονείς πρέπει να μιλούν με τα παιδιά από μικρή ηλικία ώστε να γνωρίζουν το σώμα τους και ότι δεν πρέπει κανένας να τους αγγίζει. Το σώμα του παιδιού του ανήκει και πρέπει να απαιτεί σεβασμό από τους άλλους σε αυτό. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να ''παρατηρούν'' τους μαθητές καθώς τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης σημειώνονται πολλές φορές στο οικογενειακό περιβάλλον χωρίς να λείπουν και εκείνα στο ευρύτερο σχολικό περιβάλλον. Σε μικρότερες ηλικίες η ενημέρωση μπορεί να γίνει μέσα από ένα παραμύθι. Στις μεγαλύτερες ηλικίες η συζήτηση μπορεί να γίνει πιο ανοικτά. Το παιδί πρέπει να είναι και ενημερωμένο και υποψιασμένο έτσι ώστε εάν έρθει αντιμέτωπο με μια τέτοια κατάσταση να μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς
- Το παιδί πρέπει να γνωρίζει να λέει «όχι» σε οποιονδήποτε προσπαθήσει να το αγγίξει ενώ το ίδιο δεν θέλει. Το σώμα του παιδιού του ανήκει και πρέπει να απαιτεί σεβασμό από τους άλλους σε αυτό.
- Το παιδί πρέπει να σέβεται τους ενήλικες αλλά να μην δέχεται ότι του ζητούν, αν αυτό το ενοχλεί και το τρομάζει ή δεν το έχει διδαχθεί από τους ίδιους τους γονείς του.
- Δεν αφήνουμε το παιδί μόνο του, ή με κάποιον που δεν γνωρίζουμε καλά για πολλές ώρες και χωρίς διακριτική παρακολούθηση.
- Ενθαρρύνουμε το παιδί σε ανοιχτή και ειλικρινή επικοινωνία μαζί μας ώστε να μπορεί να μας εκμυστηρευθεί ότι του συμβαίνει, ακόμη κι αν αισθάνεται (συν-)ενοχή. Ακούμε πάντα προσεκτικά ότι μας λέει και δεν εκφραζόμαστε αρνητικά ή απορριπτικά αλλά το διερευνούμε. Αν του δείξουμε ότι δεν το πιστεύουμε, δεν θα μας ξανά εμπιστευθεί.
- Ελέγχουμε τους λόγους που κάνουν το παιδί να μην θέλει να μείνει με κάποιον.
- Γνωρίζουμε πάντα τους φίλους και τους ανθρώπους που είναι κοντά του.
- Επιβλέπουμε το παιδί όταν πλοηγείται στο διαδίκτυο ή χρησιμοποιεί τον υπολογιστή.
Τι πρέπει να γνωρίζουν τα παιδιά
- Το σώμα μου και το μυαλό μου είναι δικά μου. Οι άλλοι, μικροί και μεγάλοι, πρέπει να σέβονται το δικαίωμά μου αυτό.
- Μπορώ να πω «όχι» σε κάποιον που θέλει να με αγγίξει ενώ εγώ δεν το επιθυμώ.
- Πρέπει να λέω «όχι» σε κάθε συμπεριφορά που με κάνει να ανησυχώ, να φοβάμαι ή να νιώθω μπερδεμένος/η.
- Τρέχω μακριά από όποιον με κάνει να φοβηθώ.
- Λέω πάντα στους γονείς μου ότι μου συμβαίνει κυρίως αν με κάνει να νιώθω άσχημα.
- Οι γονείς μου και οι δικοί μου άνθρωποι γνωρίζουν πάντα που βρίσκομαι και με ποιον.
- Δεν ακολουθώ ποτέ αγνώστους και δεν πλησιάζω αυτοκίνητα με ανθρώπους που δεν γνωρίζω.
- Βρίσκω πάντα κάποιον που να μπορώ να του έχω εμπιστοσύνη για να με βοηθήσει.
- Γνωρίζω τον αριθμό 10 56 για να τηλεφωνήσω από παντού και χωρίς χρήματα και να ζητήσω βοήθεια, συμβουλή και υποστήριξη.
Ο Κανόνας των Εσωρούχων
Ο Κανόνας των Εσωρούχων δημιουργήθηκε για να βοηθήσει γονείς και κηδεμόνες να ανοίξουν συζήτηση με τα παιδιά τους. Μπορεί μάλιστα να αποτελέσει ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό εργαλείο πρόληψης κατά της σεξουαλικής κακοποίησης. «Ο Kανόνας των εσωρούχων» είναι η καμπάνια του Συμβουλίου της Ευρώπης, κατά της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης. Ο Κανόνας αποτελεί ένα απλό μέσο που βοηθά τους γονείς να εξηγήσουν στα παιδιά τους ποια είναι τα σημεία του σώματος που δεν πρέπει να τα αγγίζουν οι άλλοι, πώς πρέπει να αντιδράσουν το παιδιά και που να στραφούν για βοήθεια. Τι λέει όμως ο Κανόνας των Εσωρούχων; Είναι απλό: κανείς δεν μπορεί να αγγίξει ή να χαϊδέψει το παιδί στα σημεία του σώματός του που συνήθως καλύπτονται από τα εσώρουχά τους. Και ούτε τα παιδιά επιτρέπεται να αγγίξουν το σώμα άλλων σε αυτά τα σημεία.
Υπολογίζεται ότι περίπου 500 εκατομμύρια μέχρι και 1,5 δισεκατομμύριο παιδιά πέφτουν θύματα βίας κάθε χρόνο.
Εάν πέσει στην αντίληψη σας η κακοποίηση ενός παιδιού πρέπει άμεσα να ενημερώσετε τις αρμόδιες αρχές.
- ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ - ΕΘΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ SOS 1056
- ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ 116111 (Δωρεάν συμβουλευτική υποστήριξη σε παιδιά και ενήλικες)
- ΣΠΑΒΟ (Σύνδεσμος πρόληψης και αντιμετώπισης της βίας στην οικογένεια) 14440
- ΕΛΙΖΑ – ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ - 11525
ΠΗΓΕΣ: www.protothema.gr,www.jenny.gr,www.mothersblog.gr,www.daynight.gr,www.sinidisi.gr,www.el.wikipedia.org,www.socialpolicy.gr,www.onmed.gr,www.left.gr, www.domviolence.org.cy,www.maxmag.gr,www.newsbomb.gr,www.tovima.gr,www.paidiatriki.gr,www.infokids.gr,www.lifo.gr,www.iatronet.gr,www.imommy.gr,www.psychografimata.com,www.pronews.gr,www.experimentalphysiology.gr,www.orthodox-world.pblogs.gr,www.stoptrafficking.g,www.singleparent.gr,www.fonipeiraioton.gr,www.filiatranet.g,www.madata.gr,www.coolweb.gr,www.hamogelo.gr,